Πόσο καλοί πολίτες είμαστε;..

Ο Μαξ Ράφερτυ, επικεφαλής της εκπαιδευτικής επιθεώρησης της Καλιφορνίας, μερικές δεκαετίες πριν, έτσι όρισε τον «καλό πολίτη»:

«Του καλού πολίτη η σχέση με την πατρίδα του είναι η ίδια με εκείνη του καλού γιου με τη μητέρα του. Υπακούει σ’ αυτήν γιατί είναι μεγαλύτερή του, γιατί μέσα της συνενώνεται με το όραμα των πολλών και γιατί χρωστάει τη γέννησή του και την ανατροφή του.
Την τιμά πάνω απ’ όλες τις άλλες και την τοποθετεί σε μία εξαιρετική θέση βαθιά μέσα στην καρδιά του, κρατώντας μπροστά της τις λαμπάδες του σεβασμού και του θαυμασμού παντοτινά αναμμένες.
Την υποστηρίζει εναντίον όλων των εχθρών της και θεωρεί την απώλεια της ζωής του άξια για χάρη της.
Πάνω από καθετί άλλο, την αγαπά βαθιά και χωρίς επίδειξη, γνωρίζοντας ότι, αν και μοιράζεται αυτό το προνόμιο με άλλους, η φύση της αγάπης του είναι μοναδική και προσωπική, που αναβλύζει από τις βαθύτερες πηγές της ύπαρξής του και ξαναγυρίζει σε αυτόν με παρόμοιο τρόπο.
Αυτός είναι ο καλός πολίτης. Και όσο το είδος του θα επικρατεί, τόσο θα ανθεί η Μεγάλη Δημοκρατία.»

Ακούω συχνά από τους μεγαλύτερούς μου να μουρμουρίζουν ότι έχουν νοσταλγήσει την εποχή εκείνη, όπου η ανθρώπινη επικοινωνία βασιζόταν σε απλούς και παραδοσιακούς τρόπους, ανόθευτη και αμόλυντη από κάθε είδους σύγχρονες επιρροές, που σήμερα την καθιστούν απρόσωπη και πολύ συχνά, επιφανειακή.

Οι καταιγιστικοί ρυθμοί και η πίεση της καθημερινότητας, που δεν αφήνουν περιθώρια για ρομαντισμούς, σπατάλη χρόνου σε συναισθηματισμούς ή έντονες συγκινήσεις, έχουν οδηγήσει ακόμα και στην απώλεια σταθερών και διαχρονικών αξιών, που κάποτε μας έτρεφαν, ενισχύοντας τον συναισθηματικό μας πλούτο.

Η Virginia Satir στο βιβλίο της «Πλάθοντας Ανθρώπους» αναφέρει:
«Βλέπω την επικοινωνία σαν μια τεράστια ομπρέλα που σκεπάζει και επηρεάζει όλα όσα συμβαίνουν ανάμεσα στα ανθρώπινα όντα. Μόλις ένας άνθρωπος φτάσει σ’ αυτή τη γη, η επικοινωνία είναι ο σημαντικότερος παράγοντας που καθορίζει τι είδους σχέσεις αυτό το πλάσμα θα δημιουργήσει με τους άλλους και τι θα του συμβεί στη ζωή».

Τελικά, οποιαδήποτε συμπεριφορά εκδηλώνεται ανάμεσα σε δύο ή περισσότερα ανθρώπινα όντα, ή ανάμεσα σε ζωντανά πλάσματα, είναι επικοινωνία.  Το να μάθουμε να επικοινωνούμε  είναι ο μόνος τρόπος για να βελτιώσουμε τις συνθήκες ζωής μας, του κοντινού και ευρύτερου περιβάλλοντος μας και μακροπρόθεσμα της κοινωνίας στην οποία θα ζούμε ως «καλοί πολίτες». Το να μάθουμε να επικοινωνούμε  όμως είναι  μια τέχνη την οποία δεν έμαθε κανείς ούτε στο σπίτι, ούτε στο σχολείο, ούτε στο πανεπιστήμιο και η οποία είναι ουσιαστικά μέρος της τέχνης της ζωής…

Αλέξιος Βανδώρος